İnternetin Orta Yerinde Türkiye’ye Çekilen Görünmez Duvar
Son saatlerde Türkiye genelinde milyonlarca internet kullanıcısı, dev bir erişim sorunuyla karşı karşıya. Özellikle Cloudflare altyapısını kullanan kritik web sitelerine girmeye çalışıldığında, tarayıcılarda sürekli olarak “Devam etmek için lütfen challenges.cloudflare.com engellemesini kaldırın” veya benzeri güvenlik doğrulama sayfaları beliriyor. Bu durum, sadece can sıkıcı bir gecikme olmaktan çıkıp, an itibarıyla ChatGPT ve Türkiye’nin en büyük pazar yerlerinden Sahibinden.com dahil olmak üzere yüzlerce popüler siteye erişimi tamamen imkânsız hale getirmiş durumda.
Peki, bu geniş çaplı kesinti neden yaşanıyor, sorun yerel mi yoksa küresel mi?
🇹🇷 Türkiye’ye Özgü Dev Cloudflare Engeli: Sorunun Kökleri
Cloudflare’ın güvenlik mekanizması olan challenges.cloudflare.com, normal şartlarda geçici bir doğrulama adımıdır. Ancak son dönemde Türkiye IP adresleri üzerinden bu doğrulama adımı, döngüsel bir soruna dönüşmüş durumda. Kullanıcılar ne kadar denese de, doğrulama sürekli tekrar ediyor ve siteye erişim sağlanamıyor.
🔍 Erişim Krizinin En Olası Nedenleri
Bu kitlesel erişim krizinin arkasında yatan en güçlü senaryolar şunlardır:
- Türkiye IP Bloklarının Yanlış Etiketlenmesi: Cloudflare, dünyanın dört bir yanından gelen kötü niyetli (bot, siber saldırı) trafiği izler. Türkiye’deki bazı IP aralıkları (özellikle VPN, kurumsal ağlar veya paylaşımlı IP’ler), son dönemde yaşanan şüpheli trafik artışı nedeniyle agresif bir şekilde işaretlenmiş olabilir. Bu işaretleme, sistemi “aşırı hassas” hale getirerek, masum kullanıcıları da bot sanıp engelliyor.
- DDoS Saldırıları Sonrası Aşırı Hassasiyet: Türkiye’deki bir web sitesine veya bir bölgeye yapılan büyük bir DDoS saldırısı sonrasında, Cloudflare bölgedeki tüm trafiğe karşı güvenlik seviyesini geçici olarak “Çok Yüksek” veya “I’m Under Attack” (Saldırı Altındayım) moduna almış olabilir. Bu mod, meşru trafiği bile engeller.
- Yerel Ağ ve DNS Çatışmaları: Türkiye’deki bazı büyük internet servis sağlayıcılarının (ISS) DNS veya trafik yönlendirme yapılarıyla Cloudflare’ın doğrulama sunucuları (özellikle Turnstile gibi yeni teknolojiler) arasında uyumsuzluk yaşanıyor olabilir.
Etkilenen Başlıca Dev Hizmetler ve Yaşanan Mağduriyet
Erişim sorununun boyutu, sadece küçük sitelerle sınırlı değil. Türkiye’nin en çok ziyaret edilen ve işleyişi aksadığı anda ticareti durduran platformlar da bu krizden etkileniyor:
- Yapay Zeka Erişimi: ChatGPT gibi küresel yapay zeka araçlarına erişim imkansızlaştı, bu durum öğrenci, yazılımcı ve profesyonellerin çalışmalarını durdurdu.
- E-Ticaret ve Pazaryeri: Sahibinden.com gibi günlük milyonlarca işlemin döndüğü platformlara ulaşılamaması, alım-satım işlemlerini ve küçük işletmelerin ticaretini felç etti.
- Haber ve Kurumsal Siteler: Cloudflare kullanan birçok haber ve kurumsal web sitesi de zaman zaman kapalı kalma riskiyle karşı karşıya.
Kullanıcılar ve Site Sahipleri İçin Kritik Çözüm Adımları
Bu krizin kalıcı çözümü Cloudflare ve ISS’lerin iş birliğiyle gerçekleşecek olsa da, anlık olarak yapılması gerekenler var:
Kullanıcılar İçin Geçici Çözümler:
- Tarayıcı Eklentilerini Kapatın: Özellikle reklam engelleyicileri (AdBlock, uBlock) tamamen devre dışı bırakın.
- Farklı DNS Ayarlarına Geçiş: ISS’nizin otomatik DNS ayarları yerine, Google DNS (8.8.8.8, 8.8.4.4) veya Cloudflare DNS (1.1.1.1) kullanmayı deneyin. Bu, doğrulama sayfalarına daha temiz bir yoldan ulaşmanızı sağlayabilir.
- Mobil Veriye Geçiş: WiFi üzerinden erişim sorunu yaşıyorsanız, mobil operatörünüzün verisine geçmek genellikle sorunu anlık olarak çözer.
Site Sahipleri İçin Acil Eylem Planı:
- Güvenlik Seviyesini Düşürün: Cloudflare panelinizdeki Güvenlik ayarlarında yer alan “Security Level” seçeneğini, saldırı altında değilseniz geçici olarak “Temel Koruma” (Low) seviyesine çekin.
- Ülke Bazlı İstisna Oluşturun: Eğer sadece Türkiye IP’lerinin sorun yaşadığını düşünüyorsanız, “Firewall Rules” (Güvenlik Duvarı Kuralları) bölümünden Türkiye’den gelen trafiğe geçici olarak “Challenge” (Meydan Oku) yerine “Allow” (İzin Ver) kuralı eklemek durumu stabilize edebilir.
- Cache Ayarlarını Kontrol Edin: Önbellek (Cache) ayarlarınızın doğrulama sayfalarını önbelleğe almadığından emin olun.
Güvenlik ve Erişilebilirlik Arasındaki Hassas Denge
Türkiye’nin internet trafiğinde yaşanan bu büyük aksaklık, modern web dünyasında güvenlik ile erişilebilirlik arasındaki hassas dengeyi bir kez daha gözler önüne seriyor. Cloudflare, web sitelerini korurken, bir ülkenin tamamından gelen meşru trafiği engellediğinde, bu durum ülkenin dijital ekonomisine ve kullanıcı deneyimine ciddi zararlar verebilir.
Yetkililerin ve Cloudflare’ın, Türkiye IP bloklarına uygulanan güvenlik hassasiyetini derhal gözden geçirerek, bu büyük erişim sorununu çözmesi beklenmektedir.
